نراق شهر بادگیرها و آب انبارها در انتظار عکاسان وگردشگران
نراق شهر بادگیرها و آب انبارها در انتظار عکاسان وگردشگران



خانه های قدیمی
یکی از جاذبه های دیدنی شهر نراق وجود خانه های قدیمی بسیار فراوان آن با قدمت بیش از چند صد سال می باشد . به علت رونق تجارت در شهر نراق بخصوص در دوران قاجار محله ای جدید در شرق نراق شکل گرفت که در آن افرا د متمکن خانه های بسیار زیبا و دیدنی احداث کردند که در حال حاضر این خانه ها به مجموعه ای از خانه هی تاریخی شهر بدل شده و نماد معماری دوران قاجار محسوب می گردد این خانه های اغلب از هشتی ، بیرونی ، اندرونی ، میهمان پذیر ، مطبخ ، محل نگهداری چهارپایان ، محل اسکان خدمه ، و بادگیر های خشتی جهت خنک کردن فضای داخل منزل تشکیل شده اند . از امتیازات منحصر به فرد این خانه ها که به اعتراف کارشناسان معماری در هیچ کجای ایران مشابه آن وجود ندارد جریان آب زیر زمینی قناتی(قنات حاح اله داد) است که تمامی این خانه ها را مشرب کرده و در نهایت به میادین اصلی، حمام عمومی ، حوض خانه و بازار شهر منتهی می گردیده است. درون این خانه ها قسمتی احداث که به زبان محلی آن را سیپک می گویند.
اغلب درب های این منازل گره کاری ، همراه با شیشه های رنگی و مشبک می باشد که به بنا جلوه ای ویژه بخشیده است. خوب است بدانید تزئینات به کار رفته دراین خانه ها در عین سادگی بسیار زیبا و دیدنی است و شاهکارهای استفاده از کاهگل و گچ را می توان در این بناها مشاهده کرد که چگونه معمارهای توانمند گذشته از حداقل امکانات بهترین و ماندنی ترین اثر ها را خلق و برای نسل های آینده به یادگار گذارده اند.
در شهر نراق خانه های متعددی وجود دارد چنانچه حفظ ، مرمت و احیاء گردد می تواند نراق را به نمونه شهر های به جای مانده از دوران قاجار بدل کند و این می طلبد مسئولین محترم میراث فرهنگی و گردشکری جاذبه های این شهر را دست کم نگرفته و به عنوان یک شهر نمونه در بازسازی آن نهایت سعی و تلاش خود را بنمایند تا انشا... در اینده نراق نیز همانند روستای ابنیه و شهر نیاسرکه در فاصله ای نزدیک از این شهر قرار دارند شهرت جهانی پیدا نماید.
از جمله خانه هی دیدنی شهر نراق که عمدتا به همت بازماندگان تا بحال پابرجا مانده و از ویرانی آنها جلوگیری شده است می توان موارد ذیل را نام برد:
* منزل فاضلین نراقی - دارای قدمت بیش از 280 سال که در سقف این بنا که طاقدیس نام دارد تاریخ ساخت بنا قید شده است.
* منزل مرحوم حاج تقی خان رئوفی - این بنا یکی از زیبا ترین سیپک های شهر نراق را در خود جای داده است و نزدیک به 200 سال قدمت دارد.
* منزل مرحوم محمد رئوفی - این بنا مجموعه ای کامل از دیدنی ترین خانه های تاریخی نراق است و از دو قسمت زمستان نشین و تابستان نشین تشکیل و در بین این دو سرا باغچه های بسیار زیبا همراه با حوض آب وجود دارد.
* منزل غلامحسین خان نراقی - این بنا نزدیک به 200 سال قدمت دارد و در ضلع شرقی آن برج دیدبانی بسیار زیبا ای ساخته شده است . این سرا در بین خانه های تاریخی نراق ویژگی های منحصر به فردی دارد که متاسفانه به علت نداشتن متولی خاص در حال تخریب و نابودی است و انتظار آن وجود دارد با عنایت به اینکه صاحب این بنا در قید حیات می باشد و از خانواده های بزرگ نراقی و در حال حاضر در خارج از کشور به سر می برند ترتیبی اتخاذ نمایند که بنا بیش از این مورد تخریب قرار نگیرد و به سرنوشت منزل حسینعلی خان صفایی که به تلی از خاک بدل شده است دچار نگردد .لازم به ذکر است منزل مرحوم صفایی یکی از زیبا ترین خانه های تاریخی نراق بوده است که متاسفانه در سالهای اخیر به علت کم توجهی صاحبان و مسئولین مربوطه تخریب و از آن د ر ذهن سالخوردگان شهر تنها خاطراتی به جای مانده است.
* منزل علیرضا خان یوسفی نراقی - این بنا نیز در مسیر جریان آب قنات حاج الله داد قرار دارد و در طبقه زیر زمین آن مجموعه ی بسیار دیدنی و تاریخی شکل گرفته است . قدمت این بنا به بیش از 180 سال قبل بر می گردد.
* منزل حاجی خان نراقی - این بنا یکی از با ارزش ترین بنا های شهر نراق است که در سا لهای اخیر به همت وراث بازسازی شده است و لی متاسفانه به علت اصولی نبودن کار و پیروی نکردن از سبک معماری قدیم بخصوص نوع مصالح ساختمانی صدمات جبران ناپذیری به بنا وارد شده است.
* منزل مرحوم آمیرزا منصور قاسمی - این بنا نیز نزدیک به 180 سال قدمت دارد و یکی از دیدنی ترین بنا های نراق می باشد . این مجموعه سه ویژگی منحصر به فرد دارد که آنرا از دیگر بنا های نراق متمایز کرده است :
1 - بزرگترین بادگیر خانه هی نراق را در خود جای داده است
2 - زیبا ترین در بهای گره کاری شده و پنجره های مشبک همراه با شیشه های رنگی در شهر نراق که فعلا موجود می باشد متعلق به این خانه است.
3 - زبیا ترین گچبری و تزئینات داخلی ساختمان در شهر نراق نیز در انحصار این خانه می باشد.ورثه مرحوم قاسمی این بنا را در اختیار شهرداری نراق قرار داده اند تا با کمک آنها مرمت و به کارگاه آموزشی دانشجویان رشته معماری و مرمت آثار تاریخی بدل گردد . در آینده این ساختمان پذیرای تمامی علاقه مندان رشته معماری و مرمت آثار تاریخی از سراسر ایران برای تکمیل پروژه های آنها خواهد بود
* منزل فروغی ها - این بنا در محله بالا و در ظلع جنوبی شهر قرار دارد . از امتیازات این بنا دست نخوردن ترکیب و سبک معماری قدیم آن است . نزدیک به 200 سال قدمت داشته و خانه پدری مرحوم فریدون فروغی خواننده و موسیقیدان معاصر ایران می باشد . در قسمتی از این بنا مرحوم فریدون فروغی یادگاری خود را به سال 1334 زمانی که کلاس چهارم دبستان بوده است ثبت کرده و به شهر نراق و خانه پدری خود تعلق خاطر ویژه ی داشته است . در هنگام مرگ وصیت می کند اور ادر روستای قرقره از توابع بوئین زهرا که بسیار شبیه به نراق می باشد دفن نمایند.
نراق شهر بادگیرها و آب انبارها در انتظار عکاسان وگردشگران
ویلیجیا
این کوه در شرق شهر نراق قرار دارد . از دامنه این کوه چشمه ای می جوشد که آنرا چشمه رود می گویند و در ادامه آن منتهی می شود به منطقه دیدنی جاسب . ارتفاعت این منطقه بسیار زیبا و دلنشین است و در ایام گرم تابستان پذیرای خیل کثیری از مردم منطقه می باشد . ارتفاعات این کوه در اکثر ماههای سال پوشیده از برف بوده و این به علت دمای بسیار پایین آن قسمتها می باشد. بطوریکه حد اقل تفاوت 20 درجه را می توان مشاهده کرد. بستر آبگیری قناتهای موجود در کوهپایه ها از طریق این کوه می باشد . مقدار آب دهی بسیار بالا می باشد بطوریکه نزدیک به پنجاه درصد آبهای روان و قنات جهت کشاورزی منطقه از این قسمت تامین میگردد.
ميل نراق
در دامنه اين كوه بنايي ساخته شده از سنگ و ملات وجود دارد. اين بنا از قديم الايام محلي براي محافظت از مسير كاروانهاي عبوري از شهر نراق به منطقه اردهال و كاشان بوده است . چنانچه به هر دليل منطقه ناامن مي گرديده است نگهبانان مستقر در آن اقدام به روشن كردن آتش و دود مي كردند و كاروانيان را از خطر سرقت مطلع مي نمودند. شهر نراق در گذشته در مسير جاده ابريشم بوده و روزانه كاروانهاي متعددي از اين مسير عبور كرده و موجب رونق منطقه بوده اند. نمونه اين بنا را مي توان در گردنه خمين و ابراهيم آباد اراك نيز مشاهده كرد.
آب انبارهای نراق
آب انبارهی شهر نراق یکی از شاه کارهی معماری دوره قاجار در شهر نراق می باشند که به علت نزدیک بودن به معماری کاشان از اصالت خاصی برخوردار هستند . نراق در قدیم الایام تشکیل می شده است از سه محله که هر کدام داری مرکزیت خاص خود بوده و در این مراکز مسجد ، حسینیه حمام ،آب انبار مجزاء داشته است . در حال حاضر آب انبار هر سه محله شهر نراق ( یائین ، بالا ، بازار ) خوشوقتانه پابرجا است و اکنون آب انبار محله بالا آبگیری و مردم از آب بسیار خنک و گوارای آن در ایام تابستان استفاده می نمایند.
آب انبار محله بالا ( آب انبار حاج مهدی)
این آب انبار در مرکزیت محلا بالای شهر و در مجاورت حسینیه و مسجد جامع نراق قرار دارد و توسط یکی از تجار شهر نراق به نام حاج مهدی نراقی احداث می گردد . این فرد از خیرین و افراد با نفوذ شهر نراق محسوب می شده و در حال حاضر به جزء بنای آب انبار ، مجموعه حسینه ، کاروانسرا و تاجر سرای دیدنی از آن مرد بزرگ به یادگار مانده است و به تبعیت سنت حسنه تمامی آنها وقف می باشد.
آب انبار محله پائین
این محله از قدیمی ترین محله هی شهر نراق می باشد که در آن مسجد امام حسن که قدیمی ترین بنای شهر نراق است قرار دارد . در مجاورت این مسجد فرد خیری به اسم حاج عبد الباقی نراقی نزدیک به 180 سال پیش آب انبار و حسینه ای را احداث و برای حفظ و نگهداری آن مقداری زمین مرغوب کشاورزی خود را نیز وقف می نماید تا عایدات آن صرف نگهداری بنا گردد . خدا رحمت کند فرزندان صالح این دیار را که در اوج معرفت و دانش بنای احداث و با وقف حفظ آنرا نیز تضمین کرده اند . در حال حاضر این بنا به همت افراد خیر در حال بازسازی است و قرار است از مخزن آب آن به عنوان موزه آثار تاریخی شهر نراق استفاده گردد و بیننده با معماری آب انبار های قدیمی و نحوه کار کرد آنها آشنا شود . به امید روزی که این موزه افتتاح و موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی گردد. این مکان نیز مشابه آب انبار بالا در کنار مسجد امام حسن مجتبی (ع) در محل پایین شهر ساخته شده است . قدمت آن به بیش از 200 سال میرسد که در کنار حسینیه احداث شده است.
آب انبار محله بازار
این آب انبار درورودی بازار احداث و از دو آب انبار دیگر شهر کوچکتر می باشد . اطلاعات خاصی از بانی آن در دست نیست و لی به احتمال زیاد به هنگام ساخت مجموعه بازار و کاروانسرا مرحوم شمس السلطنه نراقی جهت استفاده مسافران و کاروانهای تجاری احداث گردیده است . متاسفانه مخزن این مجموعه تخریب و از آن تنها سردرب و ورودی به محل شیر آب باقی مانده است.









مهدی گلی هستم راهنما و مدرس گردشگری