گردشگری رویداد - گردشگری نوین

تمدن پنج هزار ساله جیرفت یکی از ناشناخته ترین و اسرارآمیزترین تمدن های بشری است که از کشف آن کمتر از یک دهه می گذرد، بسیاری اسرار این تمدن را حلقه گمشده بشریت می دانند.

چند سالی است بود که جیرفت خشکسالی آمده بود و معیشت روستائیانی که تنها درآمدشان ناشی از لطف زمین بود را دچار نقصان کرده بود. مردم روز به روز فقیرتر می شدند. نه آبی و نه نانی. گرما هم طاقت فرسا بود. تا اینکه یک روز یکی از کشاورزانی که در ناامیدی داشت زمینش را شخم می زد با بخشی از یک کاسه رو به رو شد که از زمین بیرون آمده بود. زمین را کند غافل از آنکه زمین او گورستان پنج هزار ساله ای بود که بخشی از تاریخ سرزمین مان در آن مدفون شده بود.

خبر خیلی زود در آبادی پیچید. آنها فکر می کردند به «گنج» رسیده اند غافل از آنکه «گنج» هویت تاریخی تمام مردم ایران زمین است، اشیایی ملی که به همه مردم ایران تعلق دارد و نباید توسط قاچاقچیان هویت، به کشورهای دیگر قاچاق شود. خیلی زود هم به گوش قاچاقچیان اشیای تاریخی رسید. مردم از شدت فقر حتی زیر خانه های خود را می کندند و اشیایی را که به دست می آوردند به قیمتی نازل گاه در حد چند هزار تومان به قاچاقچیان می فروختند.

یکسال و نیم وضع به همین منوال بود. تاریخ پنج هزار ساله قاچاق می شد و کسی هم کاری نمی کرد تا تاینکه دکتر حمیده چوبک، باستان شناسی که تخصصش دوره اسلامی بود تک و تنها به جیرفت رفت تا تپه تاریخی کنار صندل را کاوش کند اما این تمدن عظیم نیاز به باستان شناسی داشت که در دوره های پیش از اسلام زبده باشند. رئیس سازمان میراث فرهنگی وقت، از دکتر یوسف مجیدزاده که در فرانسه زندگی می کرد دعوت کرد تا هدایت کاوش در این محوطه تاریخی ارزشمند را که کشف جدیدی در دنیای باستان شناسی بود برعهده گیرد. مجیدزاده به ایران آمد و کاوش های علمی اش را در جیرفت آغاز کرد. نخستین تلاش او برای حفظ این محوطه کوتاه کردن دست قاچاقچیان بود. مجیدزاده با فرهنگ سازی که در بین مردم جیرفت انجام داد توانست بسیاری از اشیایی را که هنوز در خانه مردم نگهداری می شد باز گرداند.

اما به دلیل نبود ثبات مدیریتی در سازمان میراث فرهنگی، مجیدزاده پس از چند سال کاوش و تلاش برای معرفی تمدن جیرفت، از مسئولیت گروه کاوش در جیرفت کنار گذاشته شد. مجیدزاده معتقد است تمدن جیرفت همان تمدن گمشده «ارتا» است که مورخان بزرگ در کتاب های خود به آن اشاره کرده اند.

نخستین خط در جهان

طبق یافته های باستان شناسی نخستین خط جهان در تمدن بین النهرین کشف شد اما مجیدزاده باتوجه به لوح های گلی که روی آنها چند شکل هندسی کشیده شده بود به این نتیجه رسید که نخستین خط جهان متعلق به تمدن پنج هزار ساله جیرفت است. او در بسیاری از کنفرانس های علمی و معتبر باستان شناسی جهان سعی داشت تا این کشف جدید را هرچه بیشتر معرفی کند و همین امر باعث سفر باستان شناسان و پژوهشگران زیادی به جیرفت شد.

مجیدزاده در این باره پیش از این گفته بود که برخلاف تصور موجود درخصوص بی سوادی مردم ایران تا زمان هخامنشیان کتیبه ها و الواح کشف شده در این منطقه نشان می دهد مردم ایران شاهد تمدنی پیشرفته بوده اند که همزمان با دو تمدن بزرگ بین النهرین و مصر به نگارش مشغول بوده اند.

او با اشاره به اینکه دو هزار و 700 سال قبل از میلاد مردم در این منطقه از خط استفاده می کردند می گوید: «خطی که مردم کنار صندل از آن استفاده می کردند هیچ شباهتی با خط های تمدن های مصر و بین النهرین ندارد و خطی منحصر به فرد است».

  یافته های تمدن کنار صندل

هرچند بخش اعظمی از داشته هایی که باستان شناسان می توانستند رموز آنها را کشف کنند بر اثر غارت گورستان عظیم این تمدن از بین رفت اما سازه هایی نیز از این شهر شگفت انگیز به دست آمد. در این منطقه شهری با وسعت مشابه شهر سوخته وجود دارد که در مرکز آن دژی وجود داشته که در سال 1388 پس از چند فصل کاوش ارتفاع آن به 23 متر رسید.

در این حاکم نشین، برای نخستین بار معبد هزاره سوم که مختص ایرانیان بوده است و ماهیتی اصالتا ایرانی دارد کشف شده که نشان از وجود تمدنی بزرگ در این منطقه دارد.

 اشیایی هم که از این تپه باستانی به دست آمده بیشتر ظروف سفالی و سنگی، قطعات سنگ صابون و گاه وسایل مفروغی است. مهمترین صنعت مردمان این تمدن کنده کاری روی سنگ صابون است که دارای ظرافت خاصی است روی این قطعات تصاویری از قبیل انسان، بز و گوسفند، نخل، مار و عقرب وجود دارد که البته تصاویر مار و عقرب معمول تر است. نکته دیگری که قطعات سنگ صابونی این منطقه را از سایر مناطق و تمدن های دیگر جدا می کند چشم درخشان و مرصع کاری روی قطعات است. در برخی طرح ها دیده می شود در دور تا دور ظرف چند حیوان در هم تنیده وجود دارند که برای کنار هم قراردادن آنها نیاز به محاسبات پیچیده بوده است.

  موزه باستان شناسی جیرفت

بسیاری از اشیایی که از تمدن جیرفت به دست آمدند در حراجی های بین المللی به فروش رسیدند هرچند ایران توانست آبان امسال پس از سال ها دوندگی 18 شی تاریخی مشتمل بر دو عدد کوزه، پنج جام، سه عدد وزنه، یک ظرف باستانی، یک کاسه باارزش و شش گلدان زیبا را از یک حراجی در انگلستان بازپس گیرد.

  در جیرفت ساختمانی تاسیس شده که تعدادی از اشیای پیدا شده از تپه باستانی کنار صندل در آن نگهداری می شود هرچند بیش از آنکه این اشیا قیمت داشته باشند اطلاعات و یافته های علمی از این تمدن شکوهمند ارزش دارد که می تواند باعث غرور همه ما ایرانی ها شود و نام کشورمان را بیش از پیش به عنوان یک کشور تاریخی در جهان طنین انداز کند.

  چطور برویم؟

اگر می خواهید این تمدن اسرارآمیز را از نزدیک ببینید باید به جیرفت سفر کنید. جیرفت در استان کرمان قرار دارد و در زمستان هوای بهتری دارد و گرمایش برای کسانی که به گرمان عادت ندارند؛ آزاردهنده نیست. فاصله جیرفت تا کرمان که مرکز استان کرمان است، 250 کیلومتر است. این شهرستان از شمال به شهرستان های بم و کرمان، از جنوب به شهرستان کهنوج، از شرق به قسمتی از شهرستان بم و از غرب به شهرستان بافت محدود شده است. جیرفت یک فرودگاه کوچک هم دارد و بلیت آن از تهران تا جیرفت 85 هزار تومان است.

گلستان، از جمله بناهای تاریخی ایران است که آقامحمد خان قاجار، فتحعلی شاه، محمدشاه قاجار، ناصرالدین شاه قاجار، مظفرالدین شاه، محمدعلی شاه قاجار و احمد شاه قاجار در آن سکونت داشتند. کاخ گلستان در سی و هفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو در پنوم پن، پایتخت کامبوج، در فهرست آثار جهانی به ثبت رسید. تصاویر: امین خسروشاهی/ ایسنا

موزه بریتانیا در سال ۱۷۵۳ میلادی و با مجموعه اهدایی از هانس سلون طبیعی‌دان انگلیسی، شامل دستنوشته‌ها، کتاب‌های قدیمی و آثار باستانی گردآوری شده از برخی مستعمرات وقت بریتانیا رسماً تاسیس شد. این موزه به دلیل داشتن مشهورترین اثر باستانی ایران برای ما ایرانی ها موزه ای جالب توجه است.

این موزه ‏ یکی از عظیم‌ترین و غنی‌ترین موزه‌های جهان است که بیش از ۷ میلیون گنجینه و آثار باستانی از بسیاری از فرهنگ‌ها، قوم‌ها و کشورهای جهان را از دوران پیش از تاریخ تا زمان حال را در خود جای داده است.

بخش خاورمیانه موزه بریتانیا شامل اشیای باستانی بسیار پرارزشی است که از کشورهای ایران، عراق و دیگر کشورهای منطقه را شامل می‌شود. گفتنی است بیش از سیزده هزار شئی باستانی ایران در موزه بریتانیا قرار دارد.

برخی از معروف ترین آثار در این موزه به قرار زیر است.

بشقاب نوازندگان

از آثار باستانی دوران ساسانیان (سده هفتم میلادی) است که در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود. این بشقاب در طبرستان یافته شده‌است.

بشقاب نقره‌ای گروه نوازندگان، از جنس نقره بوده که با طلا زراندود شده‌است، این اثر تاریخی نقش قلم زنی شده از ضیافت و بزم شاهانه را نشان می‌دهد. در تصویر شاه یا بزرگ زاده‌ای در حال نشستن، مشغول نوشیدن می‌باشد و گروه نوازندگان که از سه نفر تشکیل شده‌اند در حال اجرای موسیقی زنده برای بزرگ بزم هستند. در پایین بشقاب اجاقی که در حال پخت غذا می‌باشد، روشن است و درختی بیش از نیمی از طرح لبه بشقاب را پر کرده‌است. بر روی درخت پرنده‌ای نشسته‌است. از میان نوازندگان یک نفر در حال نواختن سازی است که با دهان از خود صدا تولید می‌کند و نوازنده‌ای دیگر در حال نواختن یک ساز زهی است.

ارابه طلایی چهار اسب

از آثار باستانی دوره هخامنشیان است که در گنجینه آمودریا یافت شده‌است. این ارابه متعلق به ۳۰۰ تا ۵۰۰ سال پیش از میلاد است. این اثر دارای ارابه‌ای چهاراسب است که دو نفر با لباس هخامنشی‌ها بر آن سوار هستند، این اثر هم‌اکنون در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود.

بازوبند طلایی بز و پرنده هما

یکی از آثار باستانی متعلق به دوران هخامنشیان است. پرنده هما و بز از حیواناتی هستند که در آثار به جا مانده از این دوران زیاد دیده می‌شوند. این بازوبند مزین به حیوانی اساطیری است که از شاخ و تن بز و صورت و بال پرنده همای اساطیری تشکیل شده‌است و به صورت متقارن رو به روی هم قرار گرفته‌اند. این بازوبند متعلق به حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد است. بازوبند طلایی بز و پرنده همای هخامنشی دارای سنگ ها و نگین های گرانبها بوده است که همگی از آن کنده شده اند. این بازوبند عضوی از صدها عتیقه گنجینه آمودریا بوده است.

استوانهٔ کوروش بزرگ

یا منشور حقوق بشر کوروش لوحی از گل پخته است که در سال ۵۳۸ پیش از میلاد به فرمان کوروش بزرگ هخامنشی پادشاه و بنیانگذار شاهنشاهی هخامنشی نگاشته شده‌است. نیمهٔ نخست این لوح از زبان رویدادنگاران بابلی و نیمهٔ پایانی آن سخنان و دستورهای کورش به زبان و خط میخی اکدی (بابلی نو) نوشته شده‌است. این استوانه در سال ۱۲۵۸ خورشیدی/ ۱۸۷۹ میلادی در نیایشگاه اِسَگیله (معبد مردوک، خدای بزرگ بابلی) در شهر بابل باستانی پیدا شده و در موزه بریتانیا در شهر لندن نگهداری می‌شود.این منشور یکی از بزرگترین نشانه‌های روحیهٔ بردباری در فرهنگ ایرانی است.

جام نقره ساسانی

جامی با کنده کاری ها و نقره کاری های شگفت انگیز که از خصوصیات دوره ساسانی است این جام در مازندران کشف و در موزه بریتانیا نگه داری می شود.

سنگ‌نگاره ویرانی شوش

سنگ‌نگاره آشور بانی‌پال یکی از آثار باستانی است که به مناسبت غلبه آشوریان بر عیلامیان در سال ۶۴۷ پیش از میلاد خلق شده‌است. در این نقش برجسته، سپاهیان آشور در حال ویران کردن معبد با کلنگ دو سر و دیلم هستند و همچنین از شهر شوش زبانه‌های آتش بلند می‌شود.

تعدادی هم از سربازان آشوری مشغول خارج کردن گنج‌های آن هستند. این اثر باستانی در موزه بریتیش می‌وزیوم لندن نگهداری می‌شود.البته این تمدن جزو تمدنهای ایرانی محسوب نمی شد اما قسمتی از جنوب غربی ایران در دوران اوج آشور زیر سیطره آنها بود.

منبع: خبرآنلاین

غار پراو در کرمانشاه با عمق ۷۵۲ متر و طول ۱۴۰۰ متر از جمله عمیق‌ترین و فنی‌ترین غارهای ایران است. تا کنون در این غار پنج نفر کشته‌ شده‌اند. گزارش تصویری سه غارنورد از پیمایش موفق این غار را ببینید.

پناهگاه پراو پس از پيمايش غار محلی برای استراحت و خشک کردن وسايل و لباس‌ها.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: از سوی وزارت خارجه آمریکا با ما تماس گرفتند و گفتند هدیه‌ای برای ملت ایران در نظر گرفته‌اند که به اعتقاد آنها این هدیه در سال 2003 توسط کمیته مبارزه با قاچاق اشیای عتیقه در آمریکا ضبط شده است.

به گزارش فارس، محمد‌علی نجفی رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پس از بازگشت از نیویورک در جمع خبرنگاران حضور یافت و گزارش دستاوردهای سفر خود به نیویورک را تشریح کرد.

وی هدف اصلی از این سفر را آغاز فعالیت‌های دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور دانست و گفت: در این سفر با مقامات فرهنگی آمریکا جلسات مختلفی را برگزار کردیم از جمله این جلسات جلسه با هیئت امنای انجمن آمریکایی مطالعات ایران بود و خوشبختانه ارتباط خوبی با آنها برقرار شد و صحبت‌هایی در زمینه تقویت آموزش زبان فارسی و تبادل پژوهشگر و استاد بین دو کشور انجام شد. 

وی ادامه داد: همچنین جلسه دیگری با مسئولین موزه متروپولیتن آمریکا داشتیم و از مرکز اسلامی این موزه بازدید انجام دادیم.

مسئولان آن مرکز اذعان داشتند که کشور ایران از لحاظ قدمت فرهنگی و تاریخی در بقیه شرکت‌ها سیطره دارد و اگر عوامل ایران را از آنجا خارج کنیم دیگر چیز قابل توجهی برای آنجا نمی‌ماند.

نجفی ادامه داد: از چند موزه دیگر هم بازدید انجام دادیم و جلسه‌ای با شانزده نفر از مقامات موزه‌های آمریکا داشتیم. که در این جلسه نقش دیپلماسی فرهنگی برای ایجاد رابطه عمیق‌تر بین دو کشور مورد بررسی قرار گرفته است.

معاون رئیس‌جمهور ادامه داد: در ادامه بازدید‌ها از دانشگاه نیویورک و بخش گردشگری آن دانشگاه بازدید انجام دادیم که جمعی از اساتید که بر روی حوزه گردشگری میراث فرهنگی و گردشگری اجتماعی فعالیت می‌کردند نیز حضور داشتند.

نجفی خاطر نشان کرد: برای حل برخی از مشکلات و محدودیت‌های ورود گردشگران آمریکایی و غیرآمریکایی به کشورمان در جلسه‌ای که با تورگردانان آنجا داشتیم مباحث خوبی مطرح شد. همچنین برنامه‌هایی برای آموزش جوانان ایرانی که در آمریکا متولد شده‌اند نیز مطرح شد.

وی تصریح کرد: در ادامه جلسات خود با ایرانیان مقیم آمریکا جلسات خوبی را برگزار کردیم و دانشگاهیان نخبه ایرانی در آمریکا نیز ملاقات‌هایی را داشتیم. 

رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از ملاقات با یهودیان مقیم آمریکا خبر داد و گفت: یکی از خواسته‌های یهودیان مقیم آمریکا برگزاری تورهای خاص این افراد بود تا بتوانند به راحتی به ایران سفر کنند.

همچنین جلسه با یکی دیگر از انجمن‌های ایران‌شناسی آمریکا و با مصاحبه با شبکه سی‌ان‌ان نیز در این سفر انجام شد.

نجفی در خصوص بازگرداندن جام شیر دال به کشور گفت: روز پنجشنبه از سوی وزارت خارجه آمریکا با ما تماس گرفتند و گفتند هدیه‌ای برای ملت ایران در نظر گرفته‌اند که به اعتقاد آنها این هدیه در سال 2003 توسط کمیته مبارزه با قاچاق اشیای عتیقه در آمریکا ضبط شده است.

وی افزود: به این ترتیب جام سیمین شیر دال به عنوان هدیه به ملت ایران بازگردانده شد. این جام در سال 2000 توسط یک عتیقه‌دار عرب از طریق کشور سوئیس به آمریکا برده شده بود. که برای اینکه بتواند آن را از گمرک خارج کند این شی عتیقه را به عنوان یک شیء سوری معرفی کرده بود. که با بررسی کارشناسان آمریکایی مشخص شد که این شیء تاریخی مربوط به ایران است و از غار معروفی در پل‌دختر لرستان کشف شده است.

نجفی اظهار داشت: این اقدام مسئولان آمریکایی حسن نیتی بود که دولت آمریکا نشان داده و در نوشته‌ای که همراه با این جام به ما داده شده بود نوشته شده بود که خوشحال هستیم که این جام را به ملت ایران بر می‌گردانیم.

نجفی در خصوص بازگرداندن الواح هخامنشی به کشور گفت: معاون مرکز شرق‌شناسی شیکاگو در نیویورک حضور داشت و با وی در این خصوص صحبت مفصلی انجام شد.

وی اذعان داشت: برای جابه‌جایی الواح هخامنشی یک مشکل حقوقی وجود دارد و آن این است که یک آمریکایی در خصوص الواح هخامنشی از ایران شکایت کرده است که براساس شکایت آن فرد دادگاه حکم توقیف آن الواح را صادر کرده است و به همین دلیل هم اکنون امکان جابه‌جایی آن الواح وجود ندارد.

نجفی ادامه داد: مسئولان مرکز شرق‌شناسی شیکاگو اظهار امیدواری کرده‌اند که مسئله توقیف هر چه زودتر برطرف شوند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری افزود: اما با تفاهماتی که انجام شد همکاری فرهنگی برای بررسی الواح هخامنشی مورد تفاهم ما و مرکز شرق‌شناسی شیکاگو بود و در سفری که یک ماه آینده رئیس این مرکز به کشورمان خواهند داشت جزئیات همکاری فرهنگی در خصوص بررسی این الواح مورد بررسی قرار می‌گیرد.

گرانترین اتوبوس توریستی دنیا به قیمت 3/5 میلیون دلار در دبی